Κατακτήστε τον λαβύρινθο των μουσείων της Λισαβόνας σαν επαγγελματίας

Αν και μπορεί να χρειαστεί να περιμένετε στην ουρά για μια υπέροχη τάρτα με κρέμα στη Λισαβόνα (αξίζει τον κόπο), ένα πράγμα που κάνει αυτήν την πόλη να ξεχωρίζει είναι το γεγονός ότι τα μουσεία της είναι εξαιρετικά προσβάσιμα—σε αντίθεση με τόσες άλλες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες. Δεν θα βρείτε ουρές μέχρι τη γωνία, ούτε τουρίστες να σπρώχνονται για να πάρουν μια γεύση από έναν πίνακα της Αναγέννησης, ενώ οι τιμές των εισιτηρίων είναι λογικές.

Αυτό δεν σημαίνει ότι η Λισαβόνα δεν έχει ταξιδιώτες—το αντίθετο μάλιστα. Την επισκέπτομαι τακτικά την τελευταία δεκαετία και από την πρώτη μου ταξιδιωτική εμπειρία όταν ήμουν στο πανεπιστήμιο (και η Λισαβόνα ήταν μια ήρεμη και γραφική πόλη), μέχρι που την είδα να εξελίσσεται σε έναν σοβαρό πόλο έλξης, η μεταμόρφωση της πόλης ήταν ραγδαία.

Τώρα, όταν πηγαίνω στη Λισαβόνα, εκτός από το να δω τις τελευταίες εκθέσεις (και να συμμετέχω στην αγαπημένη μου ταξιδιωτική δραστηριότητα, το φαγητό χωρίς σταματημό), έχω σκοπό να εξερευνήσω τις αισθητικές λεπτομέρειες της πόλης, όπως να βρω ένα σχέδιο σε πλακίδιο που δεν έχω ξαναδεί ή να φωτογραφίσω κάποιο νέο έργο τέχνης του δρόμου. Όλα αυτά είναι που κάνουν την πόλη τόσο ξεχωριστή και αυτός ο οδηγός μουσείων είναι μια εξαιρετική αφετηρία—είτε είναι η πρώτη σας επίσκεψη είτε η δέκατή σας. Ενημερωτικά: Έχω επίσης προσθέσει ένα σύστημα βαθμολογίας εξάντλησης λόγω των μαρμάρινων δαπέδων και των λόφων.

Ναι, έρχεστε για την τέχνη, αλλά η αρχιτεκτονική και η τοποθεσία αυτού του μουσείου αξίζουν έτσι κι αλλιώς την προσοχή σας. Ακριβώς μπροστά στο ποτάμι στο Μπελέμ, η μόνιμη συλλογή και οι εναλλασσόμενες συλλογές χωρίζονται σε δύο ενότητες. Η μία είναι ένας ανακαινισμένος σταθμός ηλεκτρικής ενέργειας—δεν έχει τυπική πορτογαλική αρχιτεκτονική, αλλά είναι το τέλειο βιομηχανικό σκηνικό για τις εκθέσεις σύγχρονης τέχνης του μουσείου. Το δεύτερο είναι ένα νεότερο, εντυπωσιακό συγκρότημα, με μια κυματιστή κατασκευή από λευκά πλακάκια και μια εντυπωσιακή, τεράστια ράμπα εισόδου. Πρόκειται για μια καθηλωτική σύμπραξη της σύγχρονης τέχνης, της αρχιτεκτονικής και της τεχνολογίας. Διαλέξτε τι θέλετε να δείτε ανάλογα με τον χρόνο που έχετε, αλλά σας συνιστώ ανεπιφύλακτα να κατεβείτε στον κάτω όροφο για να δείτε την αναπαράσταση της αρχικής ηλεκτρικής εγκατάστασης. Φαντάζει απόκοσμο το πώς θα ήταν να δουλεύεις σε ένα εργοστάσιο της εποχής του.

Συμβουλή: Μετά την επίσκεψή σας, προτείνω να ρίξετε μια ματιά στα πιάτα fusion του Maat Café & Kitchen. Πιάστε ένα τραπέζι στην ταράτσα στην άκρη του νερού, πιείτε ένα δροσερό κοκτέιλ Macchu Pisco και απολαύστε φρέσκα στρείδια και ένα πιάτο με χτένια με τραγανιστές αγκινάρες της Ιερουσαλήμ.

Ο Καλούστ Γκιουλμπενκιάν ήταν Τουρκοαρμένιος μεγιστάνας του πετρελαίου που γεννήθηκε το 1869 και συγκέντρωσε μία από τις μεγαλύτερες ιδιωτικές συλλογές έργων τέχνης στην Ιστορία. Η συλλογή του περιλαμβάνει έργα σύγχρονης τέχνης και αρχαιότητες, όπως κεραμικά της Αρμενίας, αλλά ως λάτρης των φυτών, έρχομαι για τους κήπους. Σχεδιάστηκαν για να χρησιμεύουν τόσο ως υπαίθριο έκθεμα όσο και ως μια πράσινη όαση στην πόλη, με πολλές μυστικές περιοχές για να τις ανακαλύψετε (ο αρχιτέκτονας έκανε εξαιρετική δουλειά).

Συμβουλή: Οι ξεναγήσεις είναι διαθέσιμες στα Αγγλικά κάθε Δευτέρα στις 11 π.μ. προς 15 ευρώ, αλλά προτιμώ να χρησιμοποιήσω δωρεάν ηχητικό οδηγό στην εφαρμογή του Gulbenkian Museum και να κρατήσω τα ευρώ μου για το μεσημεριανό γεύμα στο παραδοσιακό εστιατόριο, που βρίσκεται λιγότερο από 1,6 χλμ. μακριά, το O Nobre. Θα είστε πιθανώς ο μόνος τουρίστας στην τραπεζαρία.

Μέρος του μουσείου είναι κλειστό λόγω ανακαίνισης, οπότε ελέγξτε το εγκαίρως.

Ο Χοσέ Μπεράρντο είναι η σύγχρονη εκδοχή του Καλούστ Γκιουλμπενκιάν. Γνωστός συλλέκτης και διακεκριμένος τραπεζίτης, συγκέντρωσε πάνω από 900 έργα μεγάλων ονομάτων της σύγχρονης τέχνης: Πικάσο, Γουόρχολ, Μιρό και Μπέικον, μαζί με αξιόλογους Πορτογάλους καλλιτέχνες όπως η Maria Helena da Silva και η Helena Almeida. Δεν του ανήκει πλέον η συλλογή, αλλά το όνομά του παραμένει ζωντανό σε αυτό το εκπληκτικά διακριτικό μουσείο στο πολιτιστικό κέντρο του Μπελέμ. Το ντιζάιν αυτού του μέρους δεν αξίζει ιδιαίτερη αναφορά, όμως είναι το αγαπημένο μου μέρος για δω μοντερνιστές δεξιοτέχνες όπως ο Νταλί.

Συμβουλή: Αυτό το μουσείο είναι μικρό και προσιτό, αλλά οι προσωρινές εκθέσεις αλλάζουν τακτικά, οπότε είναι πάντα πιθανό να δείτε κάτι νέο. Μην αγνοήσετε το ασπρόμαυρο γλυπτό στην είσοδο του κτιρίου, το L'Arbre Biplan (το διπλάνο δέντρο), το οποίο δημιουργήθηκε από τον διάσημο Γάλλο καλλιτέχνη Jean Debuffe τη δεκαετία του 1960.

Το Εθνικό Μουσείο Αρχαίας Τέχνης της Λισαβόνας είναι κάτι παραπάνω από μια συλλογή αντικειμένων από όλον τον κόσμο—αφηγείται την ιστορία του παρελθόντος της Πορτογαλίας. Αν και μπορείτε να τρέξετε για να δείτε μόνο τα πιο γνωστά έργα, όπως τα Πάνελ του Αγίου Βικεντίου, το να δείτε το μουσείο στο σύνολό του—σαν ένα πορτογαλικό βιβλίο ιστορίας—είναι το καλύτερο που μπορείτε να κάνετε. Δεδομένου ότι δεν μπορείτε να ζήσετε χιλιάδες χρόνια Ιστορίας σε μια μέρα χωρίς να εξαντλήσετε όλη την οικογένεια, κατευθυνθείτε προς την έκθεση στον δεύτερο όροφο. Αναδεικνύει την αρχαία τέχνη από την περίοδο των «Ανακαλύψεων», όταν η Πορτογαλία έκανε για πρώτη φορά ναυσιπλοΐα ανά τον κόσμο.

Συμβουλή: Στη συνέχεια, χαλαρώστε στην καφετέρια του μουσείου στον κήπο και απολαύστε τη θέα στον ποταμό Τάγο. Το παραδοσιακό φαγητό που σερβίρεται εδώ δεν είναι κακό, αλλά θα διάλεγα ένα galão (μια πορτογαλική εκδοχή του latte) ή μια τοπική μπύρα Super Bock.

Μπορεί να σας φαίνεται περίεργη μια στάση εδώ εκτός κι αν είστε καλλιτέχνης του κουκλοθέατρου, αλλά αυτό το μουσείο που είναι αφιερωμένο στο κουκλοθέατρο είναι εκπληκτικά συναρπαστικό και κρυμμένο στην πολυσύχναστη γειτονιά Σάντος. Εντάξει, υπάρχει ένα αναμφισβήτητα ανατριχιαστικό στοιχείο στην όλη υπόθεση, αλλά είναι επιδέξια ευφάνταστο και εξαιρετικό τόσο για ενήλικες όσο και για παιδιά. Μπόνους: Θα το δείτε όλο πολύ γρήγορα, πράγμα που σημαίνει λιγότερα παράπονα από τα παιδιά.

Συμβουλή: Την τελευταία Κυριακή του μήνα, το μουσείο προσφέρει διαδραστικά εργαστήρια για παιδιά. Σας συνιστώ να πάρετε ένα δυναμωτικό ρόφημα στη συνέχεια από τοBuna Specialty Coffee, μόλις πέντε λεπτά με τα πόδια από τη διάσημη Πράσινη Οδό.

Ενώ θα μπορούσατε εύκολα να επισκεφθείτε το Museu Nacional do Azulejo, προτείνω μια άλλη επιλογή: μια περιήγηση στην τέχνη του δρόμου. Γιατί η πραγματικότητα είναι ότι τα διάσημα πλακάκια της Λισαβόνας φαίνονται καλύτερα στους δρόμους (γι’ αυτό και επιστρέφω σπίτι πάντα με ένα τηλέφωνο γεμάτο τέτοιες φωτογραφίες). Είμαι μεγάλος θαυμαστής του City Guru, της πρώτης περιήγησης στη street art της Λισαβόνας, η οποία είναι σαν ένα ρευστό, υπαίθριο μουσείο. Ένας καλλιτέχνης του δρόμου από τη Λισαβόνα σάς ταξιδεύει σε τέσσερις διαφορετικές γειτονιές, όπου θα δείτε πώς ποικίλλουν τα στυλ και τα σύμβολα με βάση την Ιστορία και την κοινωνική σύνθεση κάθε περιοχής. Χωρίς έναν ξεναγό θα ήταν αδύνατο να βρείτε όλη αυτήν την τέχνη, και ακόμη περισσότερο να πιάσετε τα λεπτότερα νοήματα.

Συμβουλή: Να φοράτε άνετα παπούτσια για περπάτημα. Την καλύτερη τέχνη του δρόμου θα τη βρείτε συχνά στην κορυφή απότομων λόφων που χαρακτηρίζονται από παλιά λιθόστρωτα σκαλιά, τα οποία θα χρειαστεί να ανεβείτε.

Αυτό το μικρό μουσείο στην Αλφάμα τιμά την κουλτούρα του fado—με όλη τη μεγαλειώδη τραγικότητά του (για όσους δεν ξέρουν, το fado, που μεταφράζεται ως «μοίρα» στα Πορτογαλικά, είναι ένα αυθόρμητο και παθιασμένο μουσικό στυλ που γεννήθηκε στη Λισαβόνα στις αρχές του 19ου αιώνα) . Μια συλλογή από αφίσες, φωτογραφίες, πίνακες ζωγραφικής και ένα έκθεμα για την εξέλιξη της πορτογαλικής κιθάρας λένε όλα μαζί την ιστορία του fado. Πρόκειται για ένα μικρό μουσείο, αλλά αφιερώστε λίγο χρόνο για να σταματήσετε στους χώρους ακρόασης και να χρησιμοποιήσετε τους ηχητικούς οδηγούς, οι οποίοι περιλαμβάνονται στο προσιτό εισιτήριο των 5 ευρώ. Με ειδικούς ηχητικούς οδηγούς που είναι επίσης προσαρμοσμένοι για παιδιά, είναι μια εύκολη στάση για όλη την οικογένεια.

Συμβουλή: Κάντε τη χάρη στον εαυτό σας και ζήστε τη μουσική του fado ζωντανά προτού επισκεφτείτε το μουσείο. Δείτε το αγαπημένο μου σόου fado στο Maria do Mouraria—ένα φιλόξενο ιδιωτικό σπίτι όπου θα δοκιμάσετε παραδοσιακά πορτογαλικά πιάτα, όπως ψητές σαρδέλες και κουκιά σαλάτα.